Introdución
As obras de aproveitamento hidráulico son fruto dun traballo comunitario e anónimo
A sociedade galega foi básicamente rural ata mediados do século XX. O 80% da poboación vivía no campo e nove de cada dez habitantes traballaban na agricultura. Este sistema agrario caracterizábase por un aproveitamento máximo dos recursos naturais, o que creaba unha importante dependencia do medio. A produción agraria víase ligada ao papel fundamental da auga. Entre as actividades nas que a auga era esencial, figuraban a rega das terras de cultivo e prados, ser unha fonte de enerxía accesible e renovable na transformación de produtos agrarios e para actividades industriais a pequena escala. Iste uso da auga como fonte de enerxía é un exemplo de sustentabilidade e de desenvolvemento integrados no medio.
As obras que modificaron o medio a favor do aproveitamento hidráulico son anónimas. Todas elas son froito do traballo comunitario e dunha experiencia e coñecementos acumulados ao longo da historia. Estas peculiaridades manifestan o carácter colectivo do sistema agrario tradicional, sendo un dos seus trazos máis destacados.
A sociedade galega era maioritariamente agraria ata a segunda metade do século XX
O sistema tradicional de vida e de produción cambiaron radicalmente na segunda metade do século XX. Este feito traduciuse nunha crise irreversible que deu lugar a unha profunda desagrarización, provocando ademais un paulatino despoboamento de amplas zonas rurais. A forte transformación que sufriu nos últimos tempos o sistema agrario galego, afectou o patrimonio material e inmaterial que se configurou ao redor da agricultura tradicional. Isto provocou que moitas das construcións tradicionais fosen abandonadas.
O despoboameento de amplas zonas rurais troixo o abandono das construccións tradicionais
As Brañas de Sar é un lugar abundante en auga. Isto permitiu a construción de elementos dinámicos como represas, canles de auga, muíños, fontes e lavadoiros. Estas obras foron creadas para a xestión da auga e administrar os recursos hídricos no val do Sar.
Os elementos construídos para o uso da auga e para a actividade agraria nas Brañas de Sar, poden ser catalogados en catro áreas:
– Áreas de actividade: muíños, lavadoiros e fontes.
– Elementos de xestión da auga: canles, represas e muros de contención.
– Áreas de espazo agrario: terrazas, marcos e hórreos.
– Construcións para o tránsito: pontes e camiños.
